فتوای آیت الله منتظری در ممنوعیت سرمایه گذاری، تولید و بکارگیری فناوری تسلیحاتی

متن کامل فتوای آیت الله العظمی منتظری درباره ممنوعیت سرمایه گذاری، تولید و بکارگیری فناوری تسلیحاتی

ادامه راه سبز«ارس»: آیت الله العظمی منتظری بلند پایه ترین عالم شیعی در تازه ترین اظهار نظر فقهی خود استفاده از سلاحهای هسته ای را ممنوع اعلام کرد. ایشان در پاسخ به این پرسش که سرمایه گذاری، تولید، نگهداری و بکارگیری انرژی هسته ای در فناوری تسلیحاتی و به شکل مشخص سلاحهای کشتار جمعی چه حکمی دارد؟ اظهار داشت "سلاحها اگر تنها دربرابر نظامیان متجاوز نباشد و مردم بیگناه – هر چند از نسلهای آتی – را قربانی نماید عقلا و شرعا جائز نیست."

آیت الله منتظری در پاسخ مختصر خود به پرسشهای مشروح شاگردش محسن کدیور مبنی بر اینکه "دارندگان سلاحهای خطرناک کشتار جمعی (از قبیل بمب اتم و موشکهای با کلاهک هسته ای و مشابه آن) بالاخص دولت جنگ طلب اسرائیل "تهدید بالفعل" برای بشریت محسوب می شوند و می باید در نابودی این تسلیحات مرگبار پیشقدم شوند" تصریح کرده است: "در هر حال باید بشریت بویژه مسلمانان که پیرو شریعت خاتم و پیامبر رحمة للعالمین هستند، در راه ممنوعیت قانونی و اجرائی چنین سلاحهائی برای هر کشوری با تضمین سازمانهای معتبر و معتمد بین المللی پیشگام شوند."

کدیور با طرح این پرسش بین المللی که "معترضان سبز ایرانی درباره استفاده تسلیحاتی از انرژی هسته ای چگونه می اندیشند؟ و چه تفاوتی با رهبران ماجراجوی جمهوری اسلامی دارند؟" با ذکر مواردی از استاد خود پرسیده بود "آیا اصولا امکان استفاده عقلائی و مشروع از چنین اسلحه ای متصور است؟" آیت الله منتظری در این زمینه پاسخ داده است "با توجه به وسعت دامنه کشتار و تخریب سلاحهای هسته ای، مصداق اهمّ و مهم بودن در مورد سوال روشن نیست." رهبر معنی جنبش سبز ملت ایران در دست نوشته موجز خود در حقیقت این پیام صلح طلبانه را به جهانیان داده است که ما به دنبال خاورمیانه بلکه جهانی عاری از سلاح هسته ای و اسلحه کشتار جمعی هستیم.

متن کامل این پرسش و پاسخ مهم چنین است:

باسمه تعالی

محضر مبارک فقیه متألّه، علّامه مجاهد، شیخنا الاستاد آیت الله العظمی منتظری دام ظلّه سلام علیکم

سلامتی و توفیق روزافزون شما را از درگاه خدای بزرگ مسئلت دارم. مجاهدتهای دلسوزانه شما در یافتن راه حلی خردمندانه برای برون رفت از تنگناهای موجود کشور بارقه امیدی در این ظلمتکده است.

بحرانی که با سوء تدبیر، ندانم کاری، جهل مرکب، استبداد برأی، زیر پا گذاشتن بسیاری از موازین دینی و اخلاقی و تجاوز به حقوق قانونی شهروندان آغاز شده است، آتشی است که به خرمن مصالح ملی ایران افتاده و دم به دم بر ابعاد و عمق آن افزوده می شود و حل آنرا دشوار تر می سازد. بیم آن می رود که تن ندادن به مطالبات بر حق اکثریت شهروندان و لجاجت بر سرکوب صدای اعتراض ملی، پس از تاراج آزادی و حراج اسلامیت، به برباد دادن استقلال ایران منجر شود.

غرض از تصدیع، همانگونه که مستحضرید یکی از موارد چالش برانگیز سیاست خارجی جمهوری اسلامی با غرب مسئله "انرژی هسته ای" بوده است. محل نزاع، استفاده نظامی و تسلیحاتی از این انرژی است. نگفته پیداست که دغدغه اروپا و آمریکا بیش از آنکه رعایت دموکراسی و حقوق بشر در ایران یا خاورمیانه باشد، حفظ امنیت اسرائیل در منطقه و منافع مادی خودشان است. حاکمان ایران هم دفاع از حقوق مردم فلسطین را ابزاری برای سرپوش گذاشتن بر ظلم و استبداد داخلی کرده اند.

راه جنبش اعتراضی سبز مردم ایران در این میانه بسیار ظریف، دشوار و حساس است. از یک سو به دولتمردان و حاکمان جمهوری اسلامی به دلیل تجاوز نهادینه به حقوق شهروندان ایرانی معترض است، از سوی دیگر سیاست خارجی در پیش گرفته شده را در راستای منافع ملی ایران ارزیابی نمی کند. اگر چه جنبش سبز همدرد با آرمان رهائی بخش مردم مظلوم فلسطین است و استقلال، اعتلای علمی و ارتقای فن آوری ایران را آرزوی برحق هر ایرانی می داند.

برخورد مزورانه و بدور از صداقت تصمیم سازان و تصمیم گیران نظام جمهوری اسلامی با شهروندان ایرانی و تبدیل شدن شعار «دروغ ممنوع» به شعار ملی معترضان در وقایع پس از انتخابات باعث شده است که بی اعتمادی به گفته های رهبران ایران به بی سابقه ترین سطح بی اعتمادی بین المللی افزایش یابد. نظامی که به این راحتی به شهروندان خود دروغ می گوید به چه دلیل در مناسبات بین المللی قابل اعتماد است؟ اگر رژیمی به سادگی همه میثاقهای ملی خود در رعایت حقوق پایه شهروندانش را زیر پا گذاشته است، چگونه می توان باور کرد تعهدات و میثاقهای بین المللی را رعایت می کند؟

این بی اعتمادی فزاینده وقتی با ماجراجوئی های فرماندهان نظامی ایران در کشورهای همسایه و سخنان نسجیده رئیس جمهور انتصابی در مجامع بین المللی ضمیمه می شود، مخاطراتی جدی را برای مردم ایران رقم می زند. حضرتعالی برای نخستین بار در پیام به مراجع عظام تقليد، علماء و حوزه هاى علميه مورخ 22 شهریور 88 خود از "ولایت نظامی" بر ایران خبر دادید. نظامیان هرگز سیاستمداران خوبی نبوده اند و می پندارند همه چیز با زور قابل حل شدن است. سیطره بلا منازع نظامیان پاسدار در ارکان نظام جمهوری اسلامی غیر قابل انکار است. تا آنجا که به وضوح می توان از استقرار حکومت شبه نظامی از آغاز سال جدید شمسی در ایران خبر داد.

نهادهای نظارتی و تصمیم ساز از قبیل مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری همگی به مجالسی فرمایشی و تشریفاتی و به غایت ضعیف و منفعل تبدیل شده اند. بدنه کارشناسی قوه مجریه ضعیف ترین بدنه کارشناسی در تاریخ ایران از زمان استقرار مشروطه است. رهبر جمهوری اسلامی با برخورداری از اختیارات قانونی بیشمار با استبداد برأی و سوء تدبیر فزاینده خود به شدت از مصالح ملی ایران فاصله گرفته است و با میدان دادن گسترده به نظامیان و شبه نظامیان در ارکان نظام که در آغاز برای برخورد با معترضان داخلی صورت گرفت اکنون مشخص نیست خود به چه میزان در ناخدائی این کشتی در بحرانهای فزاینده پیش رو واقعا نقش دارد.

اکنون افکار عمومی در جهان درباره توانائی تولید سلاحهای کشتار جمعی این "زنگی مست" پرسش جدی دارد و پاسخهای مقامات عالی رتبه ایرانی را که حتی در کشور خودشان مشتهر به دروغگوئیند را باور نمی کند. تردیدی هم نداریم که رژیم نژادپرست اسرائیل و حامیان اروپائی و آمریکائی آن بالفعل از چنین اسلحه ای برخوردارند و واعظان غیر متعظی در عرصه بین المللی بیش نیستند.

حضرتعالی با توجه به پشتوانه دانش، تقوی، سابقه، محبوبیت و انصافی که در مبارزات نیم قرنه خود با استبداد قبل و بعد از انقلاب کسب کرده اید، به عنوان رهبر معنوی معترضان پرشمار ایرانی در جهان شناخته شده اید. نامه های متعدد رهبران سیاسی جنبش سبز به شما و پاسخهای راه گشای شما (از قبیل پاسخنامه های 6 مرداد، 4 و 31 شهریور 88) شاهدی بر این مدعاست. اجازه می خواهم پرسشهای دشواری که در ذهن و ضمیر بسیاری از ایرانیان بلکه بسیاری از معاصران اعم از مسلمان و غیر مسلمان مطرح است، صریحا با شما در میان بگذارم. بیشک حضرتعالی در مناسبتهای گذشته جسته و گریخته به برخی از ابعاد این مسئله اشاره فرموده اید. اما اهمیت وافر مسئله مرا بر آن داشت که بار دیگر به شکل متمرکز این پرسشها را در شرائط خطیر فعلی مطرح کنم. پاسخهای مستدل، مشروح و در عین حال روشن و شفاف شما در معرفی چهره رحمانی و صلح طلب اسلام مظلوم و بالاخص مذهب اهل بیت نقش به سزائی دارد. هر گونه که صلاح می دانید ارشاد فرمائید، والامر الیکم.

سؤال بین المللی به اجمال این است: معترضان سبز ایرانی درباره استفاده تسلیحاتی از انرژی هسته ای چگونه می اندیشند؟ و چه تفاوتی با رهبران ماجراجوی جمهوری اسلامی دارند؟ این پرسش کلی را می توان به سه پرسش مشخص ذیل تجزیه کرد:
پرسش اول: سرمایه گذاری، تولید، نگهداری و بکارگیری انرژی هسته ای در فناوری تسلیحاتی و به شکل مشخص سلاحهای کشتار جمعی چه حکمی دارد؟ با احتمال وقوعی استفاده نابجا از این اسلحه خطرناک از سوی ماجراجویان بی خرد - که شمارشان در هر سرزمینی در میان نظامیان و سیاستمداران کم نیست - این پرسش جدی تر است.

پرسش دوم: آیا اصولا امکان استفاده عقلائی و مشروع از چنین اسلحه ای متصور است؟ مثلا به عنوان اولا بازداشتن طرف مقابل، ثانیا تهدید به استفاده متقابل که البته نتیجه آن کشتار انسانهای بیگناه فراونی است، ثالثا برای گریختن از ضرر بزرگتر در انتخاب بین دو مفسده و پذیرفتن اقل الضررین (به عنوان مثال آمریکائی ها در استفاده بمب اتم در هیروشیما و ناکازاکی ادعا می کنند که برای پیشگیری از ضرر بزرگتری بنام گسترش و ادامه جنگ خانمانسوزبه آن دست یازیدند.) آیا کشتن هزارها انسان بیگناه را می توان به عنوان جلوگیری از ضررهای بزرگتری توجیه کرد؟ آیا در اسلام بالاتر از حفظ جان هزاران انسان بیگناه چیزی متصور هست؟ آیا می توان گفت اسلحه کشتار جمعی فی حد ذاته حرام و غیرمشروعند و از طرق غیر مشروع نمی توان به هیچ هدف متعالی و مشروعی رسید؟

پرسش سوم: آیا می توان گزاره های زیر را با قاطعیت به جهانیان اعلام کرد که:

1. استفاده تسلیحاتی از فناوری هسته ای و سلاحهای کشتار جمعی مطلقا و بدون هیچ استثنائی خلاف موازین انسانیت، اخلاق و اسلام است.
2. سرمایه گذاری، تولید، نگهداری و بکارگیری تسلیحات کشتار جمعی و فناوری هسته ای در عرصه نظامی در هیچ شرائطی پذیرفته نیست.
3. دارندگان سلاحهای خطرناک کشتار جمعی (از قبیل بمب اتم و موشکهای با کلاهک هسته ای و مشابه آن) بالاخص دولت جنگ طلب اسرائیل "تهدید بالفعل" برای بشریت محسوب می شوند و می باید در نابودی این تسلیحات مرگبار پیشقدم شوند.
4. ما به دنبال خاورمیانه بلکه جهانی عاری از سلاح هسته ای و اسلحه کشتار جمعی هستیم.

عزت عالی مستدام باد
محسن کدیور
6 مهر 1388

پاسخ کامل آیت الله العظمی منتظری

باسمه تعالى ‏

‏جناب مستطاب حجة الاسلام والمسلمين آقاى دكتر محسن كديور دامت‏ ‏بركاته

‏ ‏پس از سلام و تحيت ;

ايميل جنابعالى در مورد سوال از حكم شرعى ساخت و نگهدارى و به‏ ‏كارگيرى سلاح هاى كشتار جمعى واصل و ملاحظه شد. لازم است‏ ‏سرمايه گذارى ، توليد، نگهدارى و به كارگيرى انرژى هسته اى در فناورى‏ ‏تسليحاتى و ساخت سلاح هاى كشتار جمعى از ناحيه همه كشورها ممنوع‏ ‏باشد و بشريت رفته رفته به اين سمت و سو رود كه نه تنها اين گونه سلاح ها،‏ ‏بلكه حتى ديگر سلاح هايى را كه براى كشتن افراد به كار مى‎رود، در همه ‏ ‏جهان ممنوع نمايد.

‏ ‏و در فرضى كه عملا هيچ كشورى از چنان سلاح هايى بهره مند نباشد، اگر‏ ‏كشورى خاص در جهت سرمايه گذارى ، توليد، نگهدارى و به كارگيرى انرژى‏ ‏هسته اى در فناورى تسليحاتى و ساخت سلاح هاى كشتار جمعى گام‏ ‏بردارد، نه تنها مرتكب اسراف در ذخائر ملى خود شده بلكه موجب تهديد‏ ‏براى كشورهاى ديگر و در نتيجه بى اعتمادى آنها گرديده و بسا موجب‏ ‏تيرگى روابط شود; و از اين جهت نيز آسيب هاى ديگرى را به كشور خود و‏ ‏نسل هاى آينده وارد نمايد. و در اين فرض عقلا و شرعا بايد خود‏ ‏سردمداران آن كشور از هرگونه اقدام در جهت آن سلاح ها پرهيز كنند; و اگر‏ ‏نكردند، مردم از حاكمان خود بخواهند كه از آن پرهيز كنند، و در صورت‏ ‏تخلف ، ديگر كشورها از آنان به هر شكل ممكن ممانعت نمايند.

‏ ‏به كارگيرى اين گونه سلاح ها اگر تنها در برابر نظاميان متجاوز نباشد و مردم‏ ‏بى گناه - هرچند از نسل هاى آتى - را قربانى نمايد، عقلا و شرعا جايز‏ ‏نيست . و با توجه به وسعت دامنه كشتار و تخريب سلاح هاى هسته اى ،‏ ‏مصداق اهم و مهم بودن در مورد سوال روشن نيست .

‏ ‏و در هر حال بايد بشريت به ويژه مسلمانان كه پيرو شريعت خاتم و پيامبر‏ ‏رحمة للعالمين هستند، در راه ممنوعيت قانونى و اجرايى چنين سلاح هايى‏ ‏براى هر كشورى با تضمين سازمانهاى معتبر و معتمد بين المللى پيشگام‏ ‏گردند.

‏ ‏ان شاء الله موفق باشيد. ‏ ‏‏1388/7/22‏‏ ‏حسينعلى منتظرى ‏